Kambal katinig at Digrapong SK, ST, SH,
Across
- 2. (as-tig)
- 4. Ngunit sa abakadang Tagalog noon, hindi pinatutunog ang ikalawang katinig sa mga binanggit na mga kambalkatinig, kayâ “des” noon ang deskat “kontes” ang contest. Sa mga ginanap na forum mulang 2015 hanggang 2013, pinagtibay ang pangyayari na pinatutunog sa Filipino ang SK at ST. Sa gayon, maaari nang baybayin ang desk at disc na desk at disk. Samantala, tinatanggap na sa Filipino ang anyong test, kóntest, pest, post,ártist.
- 6. (Digrapong SK, ST, SH, KT): Ito ay dalawang magkasunod na katinig na binibigkas nang sabay-sabay upang magbigay ng espesyal na tunog.
- 9. (chart)
- 11. Gayunman, hindi tinanggap ang KT (CT) dahil hindi diumano pinatutunog ang T sa tabi ng K sa loob ng isang pantig. Sa gayon, áspekang aspect, korék ang correct, at maaaringsábjekangsubject.
- 12. Isang bagong pasok na kaso ang pagpapatunog sa H, na kumakatawan sa nagaganap naaspirasyono pahingalna pagpapatunog sa katinig o patinig, sa digrapong TH at KH. Sa lumang abakadang Tagalog ay hindi pinatutunog ang aspiradong H ng TH at KH. Kayâ iniispeling noon na “maraton” ang marathon. Ngunit binago ito; ang ibig ngang sabihin, tinanggap sa 2013 forum upang gamitin ang aspirado o pahingal na bigkas sa H. Hindi ito dahil sa Ingles na gaya ng aspiradong bigkas sa tin at khan. Ang higit na mahalagang dahilan, naririnig ang bagay na ito sa wikang katutubo na tulad ng Mëranaw:
Down
- 1. (abstract)
- 3. (teacher)
- 5. konék
- 6. Ang digrapo ay kambal-katinig na binibigkas nang may isang tunog, gaya ng CH sa cheese, check, chopstick, at ng SH sashooting, shampoo, shop, workshop, ambush, brush. Ang CH ay matagal nang tinapatan ng TS sa Tagalog kapag nanghiram sa Espanyol. Kayâ kung isasa-Tagalog ang tatlong halimbawa ng CH mulang Ingles ay magiging tsis, tsek, tsap-istíkang mga ito. Ganito rin ang mangyayari sarich(rits), peach(pits), pitcher(pítser). Tinatapatan na ng TS ang ganitong tunog sa mga wikang katutubo, gaya sa “tsidát” (kidlat) ng Ivatan at “tsánga” (sistema ng patubig sa payyo) ng Ifugaw. Ang totoo, dapat tapatan ng TS sa halip na CH ang ganitong tunog sa mga balbal na imbentong gaya ng “tsansa,” “tsaka,” “tsika,” “tsitsà,” at “tsibug.”
- 7. Ito ay dalawang magkasunod na katinig na bumubuo ng isang tunog.
- 8. Ang malaking problema, isang lehitimong tunog ang SH sa mga wika sa Cordillera. Sa wikang Ibaloy, natatagpuan ang SH sa umpisa, gitna, at dulo ng salita. Halimbawa, shuwa(dalawa). Sa 2013 forum, ipinasiya na isaalang-alang ang SH bilang isang tunog ngunit hindi tutumbasan ng katapat na bagong titik. Ang ibig sabihin, mananatili ito sa anyo nitó ngayon bilang katutubong digrapo at babaybayin sa mga titik S at H, gaya sa sumusunod na mga salitang Ibaloy:
- 10. (is-kwe-la)